Odwrócony kredyt hipoteczny - dodatkowa emerytura pod zastaw domu

Odwrócony kredyt hipoteczny – na czym polega?

Odwrócony kredyt hipoteczny to rodzaj kredytu, w którym właściciel oddaje nieruchomość pod zastaw banku w zamian za pieniądze. Środki wypłacane są jednorazowo lub w formie miesięcznych rat. To oznacza, że osoba starsza lub emeryt, która posiada nieruchomość, może przekształcić jej wartość w stałe dochody, nie musząc jej sprzedawać ani opuszczać.

Odwrócony kredyt hipoteczny w Polskim prawie

Ustawa o odwróconym kredycie hipotecznym została przyjęta przez Senat 23 października 2014 roku. Zgodnie z art. 4 tej ustawy, z hipoteką odwróconą ma się do czynienia wtedy, gdy w umowie kredytu hipotecznego bank oddaje do dyspozycji kredytobiorcy ustaloną sumę pieniędzy na czas oznaczony. Takie zobowiązanie jest spłacane dopiero po śmierci kredytobiorcy. Zabezpieczeniem finansowania jest jego mieszkanie lub dom.

Spłata odwróconego kredytu hipotecznego

Spłata odwróconego kredytu hipotecznego nie jest regulowana w formie pieniężnej. Bank wypłaca określoną kwotę w zamian za przeniesienie praw własnościowych na kredytodawcę po śmierci seniora, który nie musi martwić się spłatą pożyczonej sumy. Pieniądze ze sprzedaży nieruchomości pokryją zobowiązanie. W przypadku odwróconej hipoteki kwota kredytu wypłacana jest jednorazowo w całości lub w ratach. Warunki umowy, takie jak wysokość finansowania i harmonogram wypłat muszą być uwzględnione w dokumencie podpisywanym razem z bankiem.

Kto może skorzystać z odwróconej hipoteki?

Z odwróconej hipoteki mogą skorzystać osoby w wieku emerytalnym. Jest to 60 lat w przypadku kobiet i 65 lat w przypadku mężczyzn.

Kredytobiorcą musi być właścicielem lub współwłaścicielem nieruchomości, lub mieć spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu bądź prawo użytkowania wieczystego nieruchomości.

Ile kosztuje odwrócona hipoteka?

Odwrócona hipoteka kosztuje około 500 zł rocznie. Wynika to z obowiązkowego ubezpieczenia mieszkania, które musimy opłacać aż do zakończenia umowy. Czeka nas też kilkaset złotych jednorazowych opłat przy składaniu wniosku.

Co wpływa na koszty odwróconej hipoteki?

Na koszty odwróconej hipoteki wpływa:

• oprocentowania,
• prowizji,
• ubezpieczenie mieszkania,
• opłaty za przygotowanie i rozpatrzenie wniosku kredytowego,
• kosztu wyceny nieruchomości lub lokalu,
• kosztu monitorowania wartości nieruchomości lub lokalu.

Odwrócone hipoteki mogą również być objęte opłatami za utrzymanie nieruchomości. Dlatego dokładne koszty zawsze zależą od indywidualnej umowy i warunków oferowanych przez danego dostawcę odwróconej hipoteki.

Jaką kwotę można dostać w ramach odwróconej hipoteki?

Kwota, jaką można otrzymać w ramach odwróconej hipoteki to zwykle około 50% wartości nieruchomości. Kwota na jaką możemy liczyć, zależna będzie od naszego wieku, płci, stanu zdrowia oraz wartości nieruchomości. Odwrócona hipoteka dla kobiet będzie niższa, ze względu na to, że statystyczna kobieta żyje dłużej.

Oznacza to, że kredytobiorca, który przekaże bankowi mieszkanie warte 300 tys. zł, będzie mógł liczyć na jednorazową wypłatę maksymalnie 150 tys. zł; lub wypłacanie miesięcznych rat w wysokości 500-600 zł przez 250 miesięcy.

Przepisy określające kwotę odwróconego kredytu hipotecznego

Zgodnie z zapisem ustawy, podstawą do ustalenia kwoty odwróconego kredytu hipotecznego jest wartość rynkowa nieruchomości lub lokalu. Do jej określenia stosuje się przepisy ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2015 r. poz. 1774 i 1777 oraz z 2016 r. poz. 65).

Wspólny odwrócony kredyt hipoteczny

Możliwe jest także wzięcie kredytu wspólnie z małżonkiem czy innym współwłaścicielem. W przypadku śmierci jednego z kredytobiorców, prawo do wypłaty rat odwróconego kredytu hipotecznego przysługujących zmarłemu kredytobiorcy przysługuje tym z żyjących współkredytobiorców, którzy nabyli po zmarłym udział we własności nieruchomości.

Wysokość wypłat będzie proporcjonalna do wysokości nabytego przez nich udziału. W przypadku śmierci kredytobiorcy przed wypłaceniem mu przez bank całości ustalonej kwoty, pozostała część kredytu zostanie wypłacona jego spadkobiercom. Jeśli jednak świadczeniobiorca będzie żył po upływie daty zawartej w umowie, nie otrzyma żadnych dodatkowych pieniędzy z banku.

Czym odwrócony kredyt hipoteczny różni się od renty dożywotniej

Odwrócony kredyt hipoteczny różni się od renty dożywotniej tym, że:

• Jest udzielany przez banki
• Stanowi umowę kredytową
• Klient nie przekazuje prawa własności nieruchomości aż do śmierci
• Oferowana kwota jest z góry określona i niezmienna.

W odróżnieniu od odwróconego kredytu hipotecznego, renta dożywotnia jest usługą udzielaną przez fundusze hipoteczne w formie umowy cywilnoprawnej. Klient natychmiast przekazuje prawa do lokalu funduszowi, który od tej pory o niego dba i wypłaca rentę świadczeniobiorcy.

Co się dzieje po śmierci kredytobiorcy w przypadku odwróconego kredytu hipotecznego?

W przypadku odwróconego kredytu hipotecznego, po śmierci kredytobiorcy jego spadkobiercy mają 12 miesięcy na spłatę całości zadłużenia. Jeżeli to zrobią, odzyskają prawo do nieruchomości. W przeciwnym wypadku zostaje ona przejęta przez bank.

Co jeśli mieszkanie warte jest więcej niż odwrócony kredyt?

Gdy wartość mieszkania jest wyższa niż należności wobec banku, spadkobiercom wypłacona zostanie kwota różnicy. Kredytobiorca może także wykupić nieruchomość w dowolnym momencie, spłacając zobowiązanie samodzielnie.

Kiedy możliwe jest rozwiązanie umowy odwróconego kredytu hipotecznego

Rozwiązanie umowy odwróconego kredytu hipotecznego możliwe jest w przypadku:

• Odstąpienia od umowy w ciągu 30 dni od jej podpisania
• Wczesnej spłaty kredytu
• Nie spełnienia warunków umowy przez bank
• Wypowiedzeniu umowy przez bank

Jakie są obowiązki kredytobiorcy przy odwróconej hipotece?

W trakcie okresu kredytowania, klient zobowiązany jest do:

• ubezpieczenia nieruchomości od zdarzeń losowych,
• zachowania nieruchomości w nienagannym stanie,
• terminowego regulowania podatków i opłat związanych z użytkowaniem nieruchomości.

Czy warto brać odwróconą hipotekę?

Warto rozważyć odwróconą hipotekę, jeśli chcemy uzyskać pieniądze kosztem mieszkania, a inne formy kredytowania nam nie odpowiadają lub nie są dla nas dostępne. Osoby decydujące się na odwrócony kredyt hipoteczny mogą otrzymać pieniądze bez martwienia się spłatą zadłużenia. Dla wielu seniorów odwrócona hipoteka może być też jedynym sposobem na zwiększenie miesięcznych dochodów i spokojne życie. Zdolność kredytowa osób starszych jest dość niska, a zaledwie kilka działających na rynku firm oferuje pożyczki dla emerytów i rencistów.

Zalety i wady odwróconego kredytu hipotecznego dla emeryta

Zalety odwróconego kredytu hipotecznego dla emeryta:

• szansa na otrzymanie dodatkowych pieniędzy na dowolny cel,
• do otrzymania kredytu nie jest konieczna zdolność kredytowa,
• spłata zobowiązania dopiero po śmierci kredytobiorcy,
• kredytobiorca pozostaje dożywotnim właścicielem nieruchomości,
• spadkobiercy mają możliwość zachowania nieruchomości przez spłatę kredytu,
• kredytobiorca może w dowolnym momencie spłacić zobowiązanie i zachować nieruchomość.

Wady odwróconego kredytu hipotecznego dla emeryta:

• Możliwa do pozyskania kwota jest niska względem wartości mieszkania,
• wysokość świadczeń zależna od wieku i płci kredytobiorcy,
• spadkobiercy będą musieli spłacić całość zadłużenia, by zachować nieruchomość.

Odwrócony kredyt hipoteczny — podsumowanie

Odwrócona hipoteka budzi sprzeczne opinie wśród konsumentów, głównie ze względu na problemy spadkowe i szansę na odzyskanie zaledwie połowy kapitału zamrożonego w nieruchomości. Wady oferty są na tyle poważne, że odwrócony kredyt hipoteczny nadal nie jest w Polsce zbyt popularny. Ostrożnie podchodzą do niego także instytucje finansowe, ponieważ jest to rozwiązanie o wiele bardziej ryzykowne niż kredyt czy pożyczka hipoteczna, a zwrot długu może nastąpić po wielu latach.