Spirala zadłużenia: przyczyny, skutki i sposoby wyjścia

Co to spirala zadłużenia?

Spirala zadłużenia to sytuacja, w której dłużnik zaciąga kolejne zobowiązania, aby spłacić wcześniejsze, co prowadzi do narastania długu i utraty płynności finansowej. Charakteryzuje się wzrostem zadłużenia wraz z upływem czasu, zwykle z powodu wysokich odsetek lub opłat, co prowadzi do trudności w spłacie długów. Kolejne pożyczki zamiast pomóc jedynie pogłębiają już złą sytuację finansową dłużnika, który sukcesywnie zmierza na samo dno, bez szans na wyjście z sytuacji.

Do kogo zgłosić się ze spiralą zadłużenia?

Z prośbą o uzyskanie pomocy w sprawie spirali zadłużenia, zawsze można zgłosić się do:

• Fundacji pomagających wyjść z długów, np.: Fundacji Rozwoju Przedsiębiorczości „Twój StartUp”, Fundacji Dłużnik, Stowarzyszenia Krzewienia Edukacji Finansowej (SKEF).
• Doradcy finansowego - najlepiej niezależnego, który ma doświadczenie w negocjacjach z instytucjami finansowymi.
• Rzecznika Finansowego - jeśli długi wynikają z nieuczciwych praktyk firm pożyczkowych.
• Prawników z poradni obywatelskich - szczególnie, jeśli dług jest już egzekwowany przez komornika.

Przyczyny powstawania spirali zadłużenia

Najczęstszymi przyczynami powstawania spirali zadłużenia, są:

• łatwy dostęp do szybkich pożyczek online,
• nagłe zdarzenia losowe (choroba, utrata pracy),
• brak edukacji finansowej,
• presja reklam i konsumpcji.

6 sposobów wyjścia ze spirali zadłużenia

Oto 6 skutecznych sposobów, które mogą pomóc ci wyjść ze spirali zadłużenia:

1. Nie zaciągaj nowych pożyczek (najważniejsza zasada),
2. Spisz wszystkie zobowiązania (kwoty, terminy, oprocentowanie itp.),
3. Ustal budżet i trzymaj się go (ogranicz zbędne wydatki),
4. Negocjuj z wierzycielami (poproś o ustalenie nowych warunków spłaty),
5. Rozważ konsolidację długów (jedna pożyczka zamiast wielu),
6. Rozważ zgłoszenie się z pomocą do osób lub instytucji, które pomagają wyjść z długów,
7. Rozważ ogłoszenie upadłości konsumenckiej (w ostateczności).

4 Najczęściej popełniane błędy w spirali zadłużenia

4 najczęściej popełnianymi błędami w spirali zadłużenia to:

1. ignorowanie wezwań do zapłaty,
2. korzystanie z lichwiarskich pożyczek,
3. brak planu spłaty,
4. ukrywanie problemu przed rodziną.

Spirala zadłużenia a negocjacje z wierzycielem

W praktyce największe szanse na złagodzenie egzekucji daje propozycja podjęcia negocjacji z wierzycielem, na którego zlecenia działa komornik. Tak naprawdę tylko wierzyciel może ‘wycofać’ komornika, dlatego najlepiej na początku zainicjować kontakt z wierzycielem. Wierzyciele często nie chcą kierować sprawy do sądu czy nawet windykacji ze względu na własny interes finansowy. Ustalenie w ramach negocjacji nowych warunków spłaty, daje wierzycielowi większe szanse na odzyskanie długu. W dodatku przy sprawach sądowych istnieje szansa na umorzenie dłużnikowi sporej części zobowiązania.

Spirala zadłużenia niestety często doprowadza do postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez komornika. Choć komornik kojarzy się z bezwzględnym egzekwowaniem długu, warto pamiętać, że jego działania są ściśle określone przez wyrok sądu i wolę wierzyciela. Komornik nie podejmuje decyzji samodzielnie — realizuje to, co zostało zasądzone. Można skierować do niego pismo z prośbą o odroczenie egzekucji lub uznanie określonego źródła dochodu jako jedynego, ale nie ma on obowiązku pozytywnego rozpatrzenia takich wniosków.

Spirala zadłużenia a ogłoszenie upadłości konsumenckiej

Upadłość konsumencka to forma oddłużenia, po którą często sięgają dłużnicy, którzy nie potrafią wyjść ze spirali zadłużenia. Warunkiem uprawniającym do ogłoszenia upadłości konsumenckiej jest posiadanie długów, które nie powstały wyłącznie z naszej winy, a np. w wyniku choroby, utraty pracy czy nagłych zdarzeń losowych. Po ogłoszeniu upadłości majątek podlega licytacji, a jeśli nie pokryje wszystkich zobowiązań, sąd ustala plan spłat dostosowany do dochodów dłużnika. Po jego realizacji pozostała część długu zostaje umorzona. Cały proces trwa zwykle do 5 lat. Nowelizacja przepisów może dodatkowo umożliwić oddłużenie nawet w przypadku rażącego niedbalstwa.

Jak w przyszłości uniknąć spirali zadłużenia?

Aby w przyszłości uniknąć spirali zadłużenia, warto wprowadzić kilka prostych zasad.

Przede wszystkim unikać pożyczek na cele konsumpcyjne, szczególnie tych, które mają wysokie oprocentowanie. Warto też wdrożyć planowanie budżetu oraz regularnie odkładać nawet niewielkie kwoty, które stworzą finansową poduszkę bezpieczeństwa w nagłych i niespodziewanych sytuacjach. Jeśli już decydujemy się na pożyczkę, przed podpisaniem umowy warto dokładnie przeanalizować koszty, przeczytać warunki oraz sprawdzić wiarygodność instytucji finansowej. Pomocne w tym mogą być kalkulatory rat oraz porównywarki pożyczek. Jeśli pojawią się trudności, najlepiej od razu skontaktować się z wierzycielem w celu podjęcia negocjacji nowych warunków spłaty – szybka reakcja pozwoli ci uniknąć egzekucji komorniczej.

Spirala zadłużenia - Podsumowanie

Spirala zadłużenia to sytuacja, w której zaciągamy nowe pożyczki, aby spłacić stare. Z czasem dług rośnie, a spłata staje się coraz trudniejsza. W końcu może doprowadzić to do windykacji, egzekucji komorniczej, a nawet utraty majątku. Aby wyjść ze spirali zadłużenia na sam początek, należy przestać brać kolejne zobowiązania, uporządkować finanse oraz postarać się podjąć negocjacje z pożyczkodawcą. Warto też pamiętać, że o pomoc w sprawie spirali zadłużenia, można zgłosić się do instytucji i osób, które pomagają wyjść z długów.