Co to jest postępowanie egzekucyjne?
Na postępowanie egzekucyjne składa się zbiór przepisów prawa, które są częścią postępowania cywilnego1
. Jego celem jest spełnienie pod przymusem określonych praw i obowiązków z zakresu prawa materialnego. Oznacza to mniej więcej, że jeśli np. wszczęto postępowanie egzekucyjne wobec dłużnika, który wziął pożyczkę dla zadłużonych, to wedle jego zasad wierzyciel ma prawo wyegzekwować od niego dług z majątku, niezależnie od jego woli. Oczywiście do takiej sytuacji nie dojdzie, jeśli pożyczkobiorca spłaca lub spłacił już zobowiązanie.
W postępowaniu egzekucyjnym występują dwie strony – wierzyciel (np. bank) i dłużnik. Co ważne, pożyczkodawcy i kredytodawcy nie egzekwują swoich praw, a takimi czynnościami zajmuje się komornik działający przy sądzie rejonowym lub sam sąd.
Zobacz jak możesz odroczyć spłatę kredytu i poradzić sobie z zadłużeniem by nie wszczęto egzekucji.
Nie należy przy tym mylić windykacji z postępowaniem egzekucyjnym. Windykator terenowy jest powoływany z firmy windykacyjnej przez wierzyciela, zanim jeszcze sprawa zadłużenia trafi na wokandę. Z drugiej strony może on skierować sprawę do sądu.
Rodzaje egzekucji w postępowaniu egzekucyjnym
Zgodnie z kodeksem postępowania cywilnego, w postępowaniu egzekucyjnym możliwe są trzy rodzaje egzekucji:
- świadczeń niepieniężnych,
- świadczeń pieniężnych,
- w celu zniesienia prawa do nieruchomości poprzez sprzedaż publiczną, np. licytację.
Oznacza to, że postępowanie egzekucyjne może dotyczyć zarówno ruchomości, rachunku bankowego czy wynagrodzenia za pracę, jak i też nieruchomości, gospodarstwa rolnego, a nawet innych praw majątkowych. Warto jednocześnie zaznaczyć, że przed działaniami komornika nie uchronimy także swojej skrytki bankowej.Od tego istnieją wyjątki, np. przedmioty niezbędne dla osoby niepełnosprawnej czy narzędzia konieczne do wykonywania pracy zarobkowej.
Wszczęcie postępowania egzekucyjnego – jak sprawdzić?
O samym wszczęciu postępowania egzekucyjnego dłużnik musi zostać poinformowany – to jeden z obowiązków organu egzekucyjnego. Informacja jest wysyłana listownie z potwierdzeniem odbioru. Warto pamiętać, że jeśli pismo nie zostało odebrane i było dwukrotnie awizowane, a wróciło do nadawcy, uznaje się je za prawidłowo doręczone. Wyjątkiem może być przesłanie zawiadomienia na zły adres – wtedy można skorzystać z odwołania.
W przypadku, gdy chcemy trzymać rękę na pulsie i nie wpaść w spiralę kredytową, możemy wysłać wolne od opłat pismo o udzielenie informacji dotyczącej stanu postępowania egzekucyjnego. Należy je skierować do komornika, który prowadzi naszą sprawę lub do tego, który jest właściwy dla naszego miejsca zamieszkania.
Aby móc wysłać wniosek o udzielenie informacji, musimy posiadać tytuł egzekucyjny lub wykonawczy. Może to być wyrok lub nakaz zapłaty z klauzulą wykonalności. Jeśli komornik prowadzi postępowanie egzekucyjne w stosunku do konkretnej osoby, mamy prawo żądać danych o sposobie stosowanych egzekucji, stanie sprawy i wysokości należności. Co ważne, organ egzekucyjny nie musi udzielić nam informacji na temat zakończonych postępowań.
Etapy postępowania egzekucyjnego z wynagrodzenia
Przebieg danego postępowania egzekucyjnego zależy od rodzaju egzekucji. Jedną z najpopularniejszych i najczęściej wykonywanych jest jednak ta z wynagrodzenia za pracę, dlatego warto wiedzieć, jakie są jej etapy.
Na samym początku komornik powiadamia naszego pracodawcę o zajęciu pensji, który ma obowiązek odłożenia maksymalnie jej połowy z tytułu wyegzekwowania należności. A co w przypadku płacy minimalnej? Wtedy nasze dochody są chronione – nie dotyczy to jednak egzekucji alimentów.
Jeśli pracujemy np. na ¼ etatu, to chroniona suma jest wyliczana na zasadzie proporcji. Dużym plusem w sytuacji egzekucji z wynagrodzenia za pracę jest to, że nie ma ona wpływu na wysokość przyszłej emerytury. Będzie jednak widoczna w świadectwie pracy.
Ważne by na każdym kroku współpracować z wierzycielem lub komornikiem. Pamiętaj, że za długi mona pójść nawet do więzienia.
Postępowanie egzekucyjne – czy da się go uniknąć?
Najprostszym sposobem na uniknięcie postępowania egzekucyjnego jest spłacanie zobowiązań finansowych w terminie i wybieranie takich ofert, które są dostosowane do naszych możliwości finansowych. Odpowiedzialne pożyczanie jest podstawą, jeśli nie chcemy posiadać statusu dłużnika. Dobrą metodą jest kontrolowanie naszych zobowiązań i sytuacji finansowej. Możemy się tu też wspomóc raportem BIK.
Spróbuj zawezwać do próby ugodowej pomiędzy Tobą a pożyczkodawcą.
Jeśli już zalegamy ze spłatą zobowiązań, powinniśmy jak najszybciej skontaktować się z instytucją finansową, która udzieliła nam finansowania. Kredytodawcy i pożyczkodawcy przychylniej traktują tych dłużników, którzy skorzy są do współpracy.
Gdy postępowanie egzekucyjne zostanie wszczęte, w rzeczywistości trudno go uniknąć. W tym wypadku łatwiej będzie nie dopuścić do samej egzekucji, np. w przypadku samochodu może pomóc przerejestrowanie pojazdu na inną osobę. Warto jednak pamiętać, że istnieje możliwość umorzenia postępowania egzekucyjnego.
Umorzenie postępowania egzekucyjnego
Do umorzenia postępowania egzekucyjnego dochodzi wtedy, gdy wystąpiły zdarzenia na skutek których komornik nie ma możliwości lub napotyka duże trudności w odzyskaniu długu. Umorzenie może być częściowe lub całościowe, na skutek samego wierzyciela, z urzędu lub z mocy prawa.
W pierwszym przypadku sprawa jest prosta – do umorzenia najczęściej dochodzi wtedy, gdy wierzyciel nie ma zgody sądu lub organu, który domagał się wszczęcia postępowania lub jest w posiadaniu zastawu, który pokrywa sumę zadłużenia.
Jeśli chodzi o umorzenie z mocy prawa, może być wystosowane w przypadku przeszkód prawnych. Natomiast przerwanie postępowania z urzędu jest możliwe, kiedy:
- egzekucja nie jest własnością organów sądowych,
- jedna ze stron nie ma zdolności sądowej,
- uzyskana kwota egzekucji jest niższa niż jej koszty,
- organ egzekucyjny utracił prawo do wykonania egzekucji,
- osoba, której dotyczy postępowanie, nie jest dłużnikiem i wystosowała sprzeciw.
- Dz. U. 1964 Nr 43 poz. 296
