Wcześniejsza spłata kredytu hipotecznego
ofin.plKredyty hipoteczneWcześniejsza spłata kredytu - czy się opłaca?

Wcześniejsza spłata kredytu - czy się opłaca?

Wcześniejsza spłata kredytu to prawo konsumenta, umożliwiające uregulowanie zobowiązania przed ustalonym terminem. Artykuł 16 Dyrektywy Unijnej 2008/48/WE oraz art. 49 Ustawy o kredycie konsumenckim z 2011 roku, regulują tę kwestię, pozwalając na spłatę kredytu w całości lub częściowo. Konsument ma prawo do zwrotu prowizji, odsetek i innych opłat, a bank nie może uzależniać wcześniejszej spłaty od informowania go o tym zamiarze. Regulacje te dotyczą kredytów udzielonych osobom o statusie konsumenta, które nie są związane z działalnością gospodarczą, a ich kwota nie przekracza 255 550 zł. Wcześniejsza spłata przynosi korzyści finansowe dla kredytobiorcy, m.in. zmniejszenie całkowitego kosztu kredytu oraz możliwość rezygnacji z dodatkowych produktów bankowych. Dotyczy to również kredytów hipotecznych, gdzie bank wykreśla hipotekę zabezpieczającą spłacone zobowiązanie. Kredytodawcy mogą ustalać prowizje za wcześniejszą spłatę, ale istnieją ograniczenia dotyczące ich wysokości. Dla umów zawartych przed 18 grudnia 2011 roku, nie ma opłat za wcześniejszą spłatę, choć kredytobiorca musi informować bank o tym zamiarze. W kwestii kredytów hipotecznych, od 2017 roku, prowizje za wcześniejszą spłatę mogą być pobierane jedynie przez 3 lata od rozpoczęcia spłaty i nie mogą przekraczać 3% wartości kredytu.

Wcześniejsza spłata kredytu – co to oznacza?

Według Artykułu 16 ust. 1 Dyrektywy Unijnej 2008/48/WE, konsument ma prawo w każdym czasie spłacić kredyt w całości lub w części. Wtedy jest uprawniony do otrzymania zwrotu prowizji, odsetek oraz innych opłat, które przypadają na pozostały okres obowiązywania umowy. Dodatkowo pojęcie wcześniejszej spłaty kredytu zostało określone przez inne przepisy prawne. Znajdują się one w art. 49 Ustawy o kredycie konsumenckim z dnia 12 maja 2011 roku, która obowiązuje od 18 grudnia 2011 roku. Ustawa ta przewiduje, że konsument ma możliwość przedterminowego uregulowania spłaty kredytu. Może tego dokonać na dwa sposoby:

  • spłata kredytu w całości,
  • spłata części zobowiązania finasowego przed terminem określonym w umowie kredytu.

Banki w Polsce nie posiadają prawa do uzależnienia wcześniejszej spłaty kredytu od poinformowania go przez kredytobiorcę. Instytucja bankowa ma obowiązek rozliczenia się z konsumentem w czasie 14 dni od momentu przedterminowej spłaty kredytu. Warto dodać, iż powyższe zasady dotyczą kredytu konsumenckiego, gdzie:

  • został on udzielony kredytobiorcy o statusie konsumenta,
  • kredytobiorca otrzymał finansowanie na cele niezwiązane z działalnością gospodarczą,
  • kwota kredytu nie przekracza ustawowej sumy 255 550 zł,
  • finansowanie udzielono odpłatnie.

Czy wcześniejsza spłata kredytu się opłaca?

Wcześniejsza spłata kredytu jest jednoznaczna z powstaniem skutków finansowych, które obejmują obie strony: zarówno kredytobiorcę jak i kredytodawcę. Jeżeli konsument zdecyduje się na uregulowanie przed określonym terminem tego rodzaju zobowiązania finansowego w całości, wtedy to całkowity koszt kredytu ulega zmniejszeniu za okres, o który został skrócony czas obowiązywania umowy, chociażby konsument poniósł je przed tą spłatą. Jeśli konsument uregulował w całości zaciągnięty kredyt już w połowie obowiązywania umowy, bank powinien mu wówczas zwrócić prowizję w wysokości 50%. Koszty, które poniósł konsument podczas zaciągania kredytu, są zwracane również w przypadku przedterminowej spłaty jedynie części zobowiązania. Bank ma wówczas obowiązek ich proporcjonalnego zwrotu. Regulacje te przypisuje się Rzecznikowi Finansowemu oraz Urzędowi Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK). Spłata kredytu przed terminem to rozwiązanie, które pozwala przede wszystkim na znaczącą redukcję kosztów poniesionych przez kredytobiorcę, a także możliwość rezygnacji z dodatkowych produktów bankowych, takich jak np. karty kredytowe czy konta bankowe, które zostały “przypięte” do kredytu. Warto również zaznaczyć, iż w przypadku kredytów hipotecznych bank wykreśla hipotekę stanowiącą zabezpieczenie spłaconego wcześniej zobowiązania. Co więcej, przedterminowe uregulowanie należności wpływa pozytywnie na zdolność kredytową, a tym samym scoring BIK, który ma duże znaczenie przy ubieganiu się o kolejne finansowanie.

Opłaty za wcześniejszą spłatę kredytu

Kredytodawca ma prawo zastrzec w umowie kredytowej prowizję za spłatę kredytu przed terminem. Nie jest to jednak warunek obowiązkowy. Nie w każdym w przypadku prowizja będzie obowiązywała. Przepisy prawne określają, iż pobranie prowizji jest dozwolone, jeżeli spłata kredytu przypada na czas, w którym stopa oprocentowania zobowiązania finansowego jest stała, a kwota spłacanego kredytu w okresie 12 kolejnych miesięcy zobowiązania jest wyższa niż trzykrotność przeciętnego wynagrodzenia w sektorze firm. Jego wysokość ogłasza Prezes GUS w Monitorze Polskim. Maksymalna wysokość prowizji określana jest ustawowo. Nie może ona być wyższa niż 1 proc. spłacanej części kredytu, jeśli okres między datą jego spłaty a terminem spłaty przekracza rok. Jeżeli okres ten jest krótszy, prowizja za wcześniejszą spłatę kredytu nie może przekraczać 0,5 proc. spłacanej części kwoty zobowiązania. Prowizja nie może być wyższa niż wysokość odsetek, które konsument musiałby uregulować w okresie między wcześniejszą spłatą kredytu a terminem spłaty przewidzianym w umowie. Nie może być również wyższa niż bezpośrednie koszty kredytodawcy wiążące się z tą spłatą. W określonych sytuacjach prowizja za wcześniejszą spłatę kredytu w ogóle nie przysługuje. Dotyczy to umów kredytowych w rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowym oraz umów, w których spłaty dokonano zgodnie z umową ubezpieczenia zawartą w celu zabezpieczenia zaciąganego kredytu.

Przedterminowa spłata kredytu – umowy kredytowe sprzed 18 grudnia 2011 roku

Jeżeli chodzi o umowy kredytowe zawarte przed 18 grudnia 2011 roku, przepisy prawne przedstawiają trochę inną kwestię. Konsument może przedterminowo spłacić zaciągnięty wówczas np. kredyt gotówkowy, a bank nie ma prawa pobierać za tę czynność prowizji. Takie rozwiązanie przedstawia art. 8 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 20 lipca 2001 r. o kredycie konsumenckim (Dz. U. z 2001 r. nr 100, poz. 1081 ze zm.). Obowiązuje on umowy zawarte przed 18 grudnia 2011 roku. Nie ma tutaj jednak pełnej dowolności. Czas dokonania spłaty powinien odpowiadać terminom regulowania rat określonych w umowie kredytowej. Kredytobiorca ma obowiązek wcześniejszego poinformowania banku o planowanej przedterminowej spłacie. Należy tego dokonać max. 3 dni przed dokonaniem spłaty. Rozliczenie kredytobiorcy z kredytodawcą powinno mieć miejsce w terminie 14 dni od spłaty należności. Kredytodawca ma obowiązek podania w umowie kredytowej informacji odnośnie do wcześniejszej spłaty kredytu oraz opłat związanych z tym tytułem. Sankcją za brak podania pełnej informacji o takiej możliwości jest tzw. sankcja darmowego kredytu. Określa ją art. 15 ust. 1 starej ustawy, zgodnie z którym kredytobiorca może spłacić kredyt bez oprocentowania i innych kosztów z nim związanych (z wyjątkiem ubezpieczenia kredytu i jego zabezpieczenia).

Jak wygląda wcześniejsza spłata kredytu hipotecznego?

Jeszcze do 22 lipca 2017 roku banki posiadały pełną dowolność w ustalaniu czasu obowiązywania oraz wysokości prowizji za przedterminową spłatę kredytu hipotecznego. Zmieniło się to wraz z wejściem w życie Ustawy z dnia 23 marca 2017 roku o kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami. Wcześniej prowizja mogła być pobrana w całym okresie kredytowania, jeśli kredytobiorca zdecydował się na przedterminowe uregulowanie kredytu. Obecnie banki mają możliwość pobierania prowizji za wcześniejszą spłatę kredytu hipotecznego maksymalnie przez 3 lata od rozpoczęcia spłaty kredytu. Opłata nie może przekraczać 3% wartości zaciągniętego kredytu. Nie może również być wyższa niż kwota odsetek naliczonych od spłacanego zobowiązania w czasie 12 miesięcy od początkowego terminu spłaty. Kredytobiorca, który decyduje się na wcześniejszą spłatę kredytu, może tego dokonać na dwa sposoby:

  • nadpłatę, czyli spłatę wyższej kwoty niż wysokość ustalonej raty,
  • przedterminowa spłata całości kredytu.

Spłaciłeś kredyt przed terminem i myślisz o nowym finansowaniu na korzystniejszych warunkach? Porównaj aktualne propozycje banków w naszym rankingu kredytów gotówkowych lub rankingu kredytów hipotecznych!

Często zadawane pytania

Czy zwrot części kosztów (prowizji, odsetek) przy wcześniejszej spłacie kredytu następuje automatycznie, czy muszę złożyć specjalny wniosek do banku lub firmy pożyczkowej?
Zgodnie z przepisami, kredytodawca (bank lub firma pożyczkowa) ma obowiązek rozliczyć się z konsumentem w ciągu 14 dni od dnia dokonania wcześniejszej spłaty (całkowitej lub częściowej). W praktyce oznacza to, że zwrot powinien nastąpić automatycznie. Jednakże, zdarzają się sytuacje, gdy instytucje finansowe tego nie robią lub zwlekają. Dlatego dobrą praktyką jest złożenie formalnego wniosku o rozliczenie i zwrot proporcjonalnej części kosztów po dokonaniu wcześniejszej spłaty, aby mieć potwierdzenie i przyspieszyć proces.
Jakie dokładnie "inne opłaty" oprócz prowizji i odsetek podlegają proporcjonalnemu zwrotowi przy wcześniejszej spłacie kredytu konsumenckiego?
Zgodnie ze stanowiskiem Prezesa UOKiK i Rzecznika Finansowego, potwierdzonym orzecznictwem (w tym wyrokiem TSUE C-383/18), proporcjonalnemu obniżeniu i zwrotowi podlegają wszystkie koszty kredytu poniesione przez konsumenta, które dotyczą okresu, o który skrócono czas obowiązywania umowy. Obejmuje to nie tylko odsetki i prowizję za udzielenie kredytu, ale również np. opłaty przygotowawcze, opłaty administracyjne, a także koszty obowiązkowych ubezpieczeń, jeżeli były one powiązane z kredytem i niezbędne do jego uzyskania na danych warunkach, a ich koszt był rozłożony na cały okres kredytowania.
Od kiedy dokładnie liczy się 3-letni okres, w którym bank może pobrać prowizję za wcześniejszą spłatę kredytu hipotecznego (od daty umowy czy uruchomienia kredytu)?
Ustawa o kredycie hipotecznym stanowi, że prowizja za wcześniejszą spłatę (maksymalnie 3% spłacanej kwoty, nie więcej niż odsetki za rok) może być pobierana tylko w okresie 36 miesięcy od dnia zawarcia umowy o kredyt hipoteczny, ale tylko w przypadku kredytów o zmiennej stopie procentowej. Dla kredytów o stałej stopie procentowej (w okresie jej obowiązywania) bank może pobierać rekompensatę przez cały ten okres stałej stopy, ale jej wysokość nie może przekroczyć kosztów bezpośrednio związanych z tą spłatą.
Co mogę zrobić, jeśli bank lub firma pożyczkowa odmawia zwrotu proporcjonalnej części kosztów po wcześniejszej spłacie kredytu?
Jeśli kredytodawca odmawia zwrotu należnych środków lub zwraca kwotę zaniżoną, pierwszym krokiem powinno być złożenie formalnej reklamacji w tej instytucji, powołując się na art. 49 ustawy o kredycie konsumenckim oraz stanowisko UOKiK i Rzecznika Finansowego. Jeśli reklamacja nie przyniesie skutku, można zwrócić się o bezpłatną pomoc do Rzecznika Finansowego, który może podjąć interwencję. Ostatecznym krokiem jest dochodzenie swoich praw na drodze sądowej, składając pozew przeciwko kredytodawcy.
Czy wcześniejsza spłata obecnego kredytu (i związany z tym zwrot kosztów) może w jakikolwiek sposób utrudnić mi uzyskanie kolejnego kredytu w przyszłości?
Wręcz przeciwnie. Wcześniejsza spłata zobowiązania, zwłaszcza jeśli była dokonana bez opóźnień, jest postrzegana bardzo pozytywnie przez instytucje finansowe. Świadczy o Twojej dobrej kondycji finansowej, odpowiedzialności i umiejętności zarządzania długiem. Taki wpis w historii kredytowej BIK może poprawić Twój scoring i zwiększyć szanse na uzyskanie kolejnego kredytu na korzystnych warunkach w przyszłości. Sama czynność wcześniejszej spłaty i otrzymania zwrotu kosztów nie ma żadnych negatywnych konsekwencji dla Twojej przyszłej zdolności kredytowej.

Komentarze

N
Opinia od:
Nadia

Czy opinia była przydatna?

0
Wiecie co? Oczywiście, że wcześniejszy spłata pożyczki się opłaca- a wiecie dlaczego? Bo BEZCENNY jest spokój! A jednak pożyczka, która nad nami wisi to stres! Więc nawet jeśli finansowo nie zawsze się to opłaca- to zawsze opłaca się to emocjonalnie!2020-10-20 14:36:10
N
Opinia od:
Natan

Czy opinia była przydatna?

0
Szkoda, że to nie zawsze jest takie proste, że masz kase, szybko spłacasz pożyczkę i wszyscy są szczęsliwi. Niestety. Czasami firmy nie zgadzają się na spłatę przed czasem- albo liczą sobie za to jak za złoto! Co jest głupie- bo tak mieliby problem z glowy.2020-09-23 22:17:21
B
Opinia od:
Bożo

Czy opinia była przydatna?

0
Szkoda, że nie wszystkie firmy pożyczkowe w ogóle chcą się godzić na wcześniejsze spłaty.2019-08-20 22:23:39
Dodaj komentarz
Twoja ocena
5
Dodaj komentarz
Twoja ocena
5