Open banking — co to jest?
Open banking to polityka tzw. otwartej bankowości. Dzięki niej banki są zobowiązane udostępniać interfejs programowania aplikacji API licencjonowanym podmiotom trzecim.
Dostępność API pozwala na stworzenie systemów, które pobierają informacje na temat konta bankowego klienta prosto z bazy danych banku. W ten sposób, za upoważnieniem klienta, możliwe jest stworzenie usług, które pozwalają w łatwy i szybki sposób przetwarzać transakcje oraz identyfikować tożsamość użytkowników za pośrednictwem bankowości.
Open banking został ustanowiony w ramach dyrektywy Payment Services Directive 2 Parlamentu Europejskiego. PSD2 ma na celu ujednolicenie regulacji bankowych na terenie unii. Wprowadza on wymogi w kwestii bezpieczeństwa w bankowości, standaryzuje obsługę klienta, oraz prowadzi działania mające na celu zwiększenie konkurencyjności w branży finansowej.
Jak działa otwarta bankowość?
Otwarta bankowość działa na zasadzie otwarcia dostępu do danych i usług finansowych klientów dla firm trzecich, przy zachowaniu ich zgody i zapewnieniu bezpieczeństwa. Dostęp do API umożliwia powstanie serwisów, które realizują przeróżne usługi, wyręczając klienta z przeprowadzania operacji bankowych lub posiłkując się danymi z konta. Firmy te oferują swoje usługi w partnerstwie z np. sklepami internetowymi, pożyczkodawcami, oraz innymi serwisami. Chcąc wykorzystać ich rozwiązania, klient loguje się do konta bankowego za pośrednictwem aplikacji, upoważniając ją do pobrania danych niezbędnych dla usługi.
Przykładowo, aplikacje uwierzytelniające jak Kontomatik czy Instantor pozwalają klientowi zalogować się na konto, aby potwierdzić swoją tożsamość za pomocą danych z bankowych oraz umożliwić szybką ocenę zdolności kredytowej.
Czym jest interfejs API?
Interfejs API, czyli Application Programming Interface, to zbiór wytycznych, rutyn i protokołów, który pozwala firmom trzecim na połączenie się z bazą danych banku i pobraniu z niej informacji na temat klienta w wymiarze, w którym ten wyraził na to zgodę.
Interfejs programowania aplikacji nie jest ideą czysto związaną z otwartą bankowością. Wiele programów wykorzystuje różne systemy API aby umożliwić aplikacjom i komputerom na wymianę informacji między sobą. Banki wykorzystywały swoje API prywatnie do spraw wewnętrznych, jednak za sprawą dyrektywy PSD2 musiały udostępnić API zainteresowanym i licencjonowanych firmom. Jest to most między bankiem a dowolnym programem, który musi wejść w interakcje z nim aby spełnić swoje zadanie.
Jakie informacje są udostępniane w ramach otwartej bankowości?
Wyróżniamy trzy rodzaje informacji udostępnianych w ramach otwartej bankowości:
- AIS - Account information service, czyli udostępnianie informacji o rachunkach bankowych.
- PIS - Payment initiation service, czyli inicjowanie płatności, np. w sklepach internetowych. Korzysta z niego np. popularny system PayU.
- CAF - Confirmation on the availability of funds, czyli potwierdzenie dostępności pożądanej kwoty na rachunku płatniczym. Sklep sprawdza, czy stać nas na zakup, którego chcemy dokonać.
Czego wymaga udostępnianie danych w bankowości internetowej?
Udostępnienie danych w ramach otwartej bankowości wymaga, aby klient uwierzytelnił serwis do przeprowadzenia operacji na jego koncie bankowym. Innymi słowy, należy zalogować się do banku przez interfejs usługi. Kiedy to zrobimy, upoważniamy aplikację do przeprowadzenia operacji w zakresie określonym w regulaminie jej użytkowania. w ten sposób mamy pełną kontrolę nad bezpieczeństwem naszych danych. Bez naszej zgody, nikt nie ma dostępu do naszych informacji!
Otwarte usługi bankowe w Polsce
Model otwartych usług bankowych jest wprowadzany w Polsce od 2019 roku. Pozwolił on na ujednolicenie usług bankowych, dzięki czemu możliwe jest zarządzania kontami w różnych bankach za pomocą pojedynczych aplikacji, oraz łatwiejsza i szybsza weryfikacja tożsamości na portalach pożyczkowych.
Bezpieczeństwo otwartej bankowości
Otwarta bankowość jest bezpieczna. Firmy TPP nie mogą wykorzystać naszych danych bez naszej zgody. Wobec tego bezpieczeństwo otwartej bankowości zależy w dużym stopniu od nas, naszej ostrożności w sieci i odpowiedzialnego korzystania z dostępnych usług.
Zewnętrzni usługodawcy, którzy chcą tworzyć i udostępniać technologie otwartej bankowości, muszą również spełniać regulacje i zarejestrować swoją działalność przed państwowym organem nadzoru. Rejestr firm możemy znaleźć na stronie Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego (EBA).
Korzyści i ryzyka otwartej bankowości
Otwarta bankowość umożliwia powstanie nowych firm i usług finansowych, niesie za sobą wiele korzyści, ale też ryzyka. Dzięki tej polityce, konsumenci mogą szukać konkurencyjnych ofert poza bankami. Jednocześnie wzrost konkurencji wymusza na bankach rywalizację na wolnym rynku, co powinno polepszyć warunki usług.
Podsumowanie najważniejszych informacji na temat otwartej bankowości
Otwarta bankowość przyznaje konsumentom większą kontrolę nad swoimi finansami. Nasze konto bankowe jest faktycznie pod naszą kontrolą. Możemy przekazywać zawarte na nim dane i powierzać limitowaną kontrolę usługodawcom wedle własnej woli. W ten sposób banki nie mogą utrudniać zarządzania pieniędzmi tak, aby uzależniać nas od swoich systemów i środowiska cyfrowego. Jednocześnie banki nie mogą faworyzować jednych usługodawców TPP nad drugich i ograniczać swojej współpracy w nieuczciwy sposób. Zasady współpracy z bankami i dostępu do ich API zostały możliwie wystandaryzowane, umożliwiając uczciwą rywalizację na rynku finansowym.
Komentarze