IKE czyli indywidualne konto emerytalne
ofin.plKonta osobisteIndywidualne konto emerytalne - gromadzenie środków na przyszłość

Indywidualne konto emerytalne - gromadzenie środków na przyszłość

Indywidualne Konto Emerytalne (IKE) to specyficzny rodzaj ubezpieczenia społecznego wchodzący w skład polskiego systemu emerytalnego. Mimo że może przypominać konto bankowe, to nie zawsze takie jest. Jego historia sięga 1997 roku, a inspiracją dla jego powstania był amerykański system IRA. Za wprowadzenie IKE w Polsce odpowiada ekonomista Krzysztof Patera. Ustawa dotycząca IKE weszła w życie w 2004 roku, a od 2012 roku funkcjonuje pod nową nazwą. IKE pozwala na gromadzenie środków na emeryturę poprzez różne metody, takie jak ubezpieczenia kapitałowe, fundusze inwestycyjne czy giełdę. Istnieje jednak roczny limit wpłat, który w 2025 roku wynosi 26 019 zł. Jednym z atutów IKE jest brak podatku Belki dla osób korzystających z tego konta. Aby założyć IKE, osoba musi mieć co najmniej 16 lat, ale młodsi beneficjenci mogą wpłacać tylko środki z umowy o pracę. IKE jest indywidualne i nie można go współdzielić. Nie ma konieczności udowadniania dochodów, ale mogą być naliczane różne opłaty. Proces zakładania IKE jest prosty i polega głównie na wypełnieniu odpowiednich formularzy i oświadczeń, a następnie podpisaniu umowy z wybraną instytucją. Jeśli chodzi o wypłatę środków z IKE, można to zrobić w dowolnym momencie, wybierając jednorazową wypłatę lub raty. Jednak po wypłacie środków nie można ponownie założyć IKE.

Indywidualne Konto Emerytalne - co to jest?

Indywidualne Konto Emerytalne (IKE) to specjalny sposób na gromadzenie dodatkowych środków na Twoją przyszłą emeryturę, oferujący atrakcyjne ulgi podatkowe. Jest to element tzw. III filaru polskiego systemu emerytalnego, pozwalający na dobrowolne oszczędzanie ponad obowiązkowe składki ZUS.  W ramach IKE możesz elastycznie oszczędzać lub inwestować, korzystając z różnych form dostępnych w instytucjach finansowych – od bezpiecznych lokat bankowych i kont oszczędnościowych, przez jednostki uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych, po samodzielne inwestowanie w akcje czy obligacje na giełdzie. Forma IKE zależy od oferty wybranej instytucji (banku, domu maklerskiego, TFI, zakładu ubezpieczeń).

Kluczową zaletą IKE jest zwolnienie z 19% podatku od zysków kapitałowych (tzw. podatku Belki). Ulga ta przysługuje przy wypłacie środków po osiągnięciu wieku 60 lat (lub 55 lat, jeśli nabyłeś wcześniej uprawnienia emerytalne), pod warunkiem dokonywania wpłat na IKE przez co najmniej 5 dowolnych lat kalendarzowych lub wpłacenia ponad połowy wartości wszystkich wpłat co najmniej 5 lat przed dniem złożenia wniosku o wypłatę. Pamiętaj jednak o rocznym limicie wpłat na IKE. Jest on ustalany co roku i w 2025 roku wynosi 26 019 zł. Kwoty tej nie można przekroczyć w danym roku kalendarzowym. Wysokość potencjalnych zysków zależy od wybranej formy IKE oraz koniunktury rynkowej – dla inwestycji obrazuje ją tzw. stopa zwrotu.

Jakie wymagania trzeba spełnić, aby założyć indywidualne konto emerytalne?

Aby założyć indywidualne konto emerytalne trzeba spełnić następujące wymagania:

  • Osoba musi ukończyć co najmniej 16 lat, aby móc otworzyć IKE.
  • Osoba zakładająca IKE musi być zobowiązana do płacenia podatku dochodowego od osób fizycznych w Polsce. Oznacza to, że musi posiadać nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce.
  • Od dnia wejścia w życie odpowiednich przepisów, osoba może otworzyć IKE, niezależnie od jej miejsca zamieszkania. Może to dotyczyć obywateli polskich, obywateli innych państw członkowskich Unii Europejskiej (UE) lub innych państw, które są stronami umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym (EOG).
  • Osoby w wieku 16-18 lat mogą dokonywać wpłat na IKE tylko w roku kalendarzowym, w którym otrzymują dochody z pracy wykonywanej na podstawie umowy o pracę.

Oszczędzać przez IKE mogą osoby fizyczne i nie tylko te starsze - minimalna granica wieku w tym przypadku to 16 lat. Należy jednak pamiętać, że beneficjenci w wieku od 16 do 18 lat mogą wpłacać jedynie środki uzyskane z tytułu umowy o pracę. Z drugiej strony istnieje możliwość transferu środków z jednego konta IKE na rachunek osoby małoletniej, np. w przypadku śmierci członka rodziny, który był jego posiadaczem. Warto pamiętać, że tylko jedna osoba może korzystać z jednego Indywidualnego Konta Emerytalnego na raz - współdzielenie go np. przez małżeństwa jest niemożliwe. Z drugiej strony widoczne są tutaj pewne ustępstwa. Przede wszystkim nie trzeba być uczestnikiem pracowniczego programu emerytalnego, a z IKE skorzystają także osoby bezrobotne czy posiadające dochód z dowolnego legalnego źródła. Nie ma obowiązku przedstawiania informacji o dochodach, podobnie jak w pożyczkach bez zaświadczeń Trzeba zaznaczyć, że w określonych przypadkach mogą zostać naliczone opłaty od składek lub wcześniejszych wypłat, a także prowizje od poszczególnych działań instytucji finansowych (np. od zleceń związanych z obligacjami Skarbu Państwa) - szczegółowe zasady określa ostatecznie instytucja uprawniona do proponowania Indywidualnego Konta Emerytalnego.

Gdzie można założyć Indywidualne Konto Emerytalne?

Indywidualne Konta Emerytalne (IKE) można założyć w różnych instytucjach finansowych, w tym:

  • Funduszach inwestycyjnych (otwarte fundusze inwestycyjne i specjalistyczne fundusze inwestycyjne otwarte).
  • Podmiotach prowadzących działalność maklerską, takich jak domy maklerskie i banki prowadzące działalność maklerską.
  • Zakładach ubezpieczeń na życie, które oferują ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe.
  • Bankach, które oferują rachunki oszczędnościowe w ramach IKE.
  • Dobrowolnych funduszach emerytalnych od dnia 1 stycznia 2012 roku.

Choć prawo do otwierania swoim klientom IKE mają różne instytucje finansowe np. domy maklerskie czy towarzystwa inwestycyjne, to najpopularniejszym “dostawcą” takiego produktu są banki, które w dodatku często współpracują z wcześniej wspomnianymi podmiotami. Indywidualne Konto Emerytalne może być np. lokatą, rachunkiem oszczędnościowym, ubezpieczeniem, funduszem inwestycyjnym (zwykle otwartym). Oferty banków nierzadko różnią się między sobą, np. w instytucji X IKE będzie funduszem inwestycyjnym, a w instytucji Y lokatą. Warto także wspomnieć, że zazwyczaj lokaty czy konta oszczędnościowe działające w ramach Indywidualnego Konta Emerytalnego mają często lepsze oprocentowanie w porównaniu do standardowych produktów tego typu - porównaj je w naszym rankingu kont oszczędnościowych. Zainteresowani założeniem IKE mogą wybrać spośród rozwiązań proponowanych przez następujące banki:

Co ciekawe, znaczna większość instytucji widocznych powyżej proponuje Indywidualne Konto Emerytalne w formie funduszy inwestycyjnych różnego rodzaju, np. obligacji. Jeszcze inne posiadają własne domy maklerskie, m.in. Citibank czy Bank Millennium, które oferują inwestowanie na GPW. Więcej informacji o powyższych instytucjach finansowych znajdziesz w porównywarce finansowej Ofin (zakładka Banki).

Jak założyć indywidualne konto emerytalne

Aby założyć indywidulane konto emerytalne należy podpisać umowę z wybraną instytucją. Otwarcie Indywidualnego Konta Emerytalnego nie różni się znacznie od np. otwarcia konta w banku, jednak nie da się tutaj uniknąć nieco większej liczby dokumentów do wypełnienia. Wnioskować o IKE można na stronach internetowych banków, gdzie wystarczy wypełnić prosty formularz elektroniczny poprzez wpisanie numeru PESEL, numeru rachunku bankowego i danych osób uprawnionych do dziedziczenia gromadzonych funduszy. Trzeba będzie też wypełnić oświadczenie w zależności od sytuacji:

  • o tym, że wnioskodawca nie posiada aktualnie IKE i nie dokonał wcześniej przelewu z niego do pracowniczego programu emerytalnego - w przypadku zakładania konta po raz pierwszy,
  • o tym, że wnioskodawca nie dokonywał nigdy wcześniej wypłat z IKE - jeśli ma więcej niż 55 lat,
  • o tym, że posiada konto IKE i chce dokonać wypłaty transferowej na nowe konto - jeśli już wcześniej IKE zostało założone w innej instytucji; konieczne będzie podanie danych tej firmy - zostanie także sprawdzona historia wpłat,

Następnie wypełnione dokumenty są wysyłane drogą elektroniczną do przedstawiciela banku, który sporządza umowę - zostanie ona wysłana pocztą w dwóch egzemplarzach, które należy podpisać i odesłać je w kopercie zwrotnej na podany adres. Później pracownik instytucji składa podpis na każdym egzemplarzu umowy i jeden z nich trafia do wnioskodawcy, wraz z potrzebnymi informacjami oraz danymi do logowania w systemie bankowości elektronicznej. Całość można sprowadzić do kilku prostych kroków:

  1. Wypełnij formularz elektroniczny i odpowiednie oświadczenie.
  2. Wyślij dokumenty.
  3. Odbierz dwa egzemplarze umowy i je podpisz.
  4. Odeślij podpisane umowy w kopercie zwrotnej pod wskazany adres.
  5. Odbierz umowę podpisaną przez pracownika banku wraz z dodatkową dokumentacją.
  6. Zaloguj się do systemu bankowości elektronicznej (dane logowania będą w wysłanych dokumentach.

Od tej pory można zacząć odkładać oszczędności na przyszłość. Warto przed podpisaniem dokumentów dokładnie przeczytać umowę, która uwzględni ewentualne opłaty np. minimalną kwotę wpłaty lub zasady naliczania odsetek czy prowizji.

Indywidualne Konto Emerytalne - wypłata pieniędzy

Wypłata pieniędzy z Indywidualnego Konta Emerytalnego (IKE) zależy od wieku i decyzji oszczędzającego lub jego spadkobierców w przypadku śmierci oszczędzającego. Oto główne zasady wypłaty środków z IKE:

  • Osoby, które nabędą uprawnienia emerytalne po ukończeniu 60 lat, mogą dokonać wypłaty zgromadzonych środków po osiągnięciu tego wieku.
  • Osoby, które nabędą uprawnienia emerytalne przed ukończeniem 60 lat, mogą dokonać wypłaty, jeśli ukończą 55 lat.
  • Osoba musi dokonywać wpłat na IKE przez co najmniej 5 dowolnych lat kalendarzowych, aby skorzystać z ulgi podatkowej.
  • Jeśli osoba chce dokonać wcześniejszej wypłaty, musi wpłacać przez ponad połowę wartości wpłat na IKE przez co najmniej 5 lat przed dniem złożenia wniosku o wypłatę.
  • Jeśli oszczędzający zmarł, środki zgromadzone na IKE mogą być wypłacone osobie wskazanej przez oszczędzającego lub jego spadkobiercom. Osoba uprawniona może wybrać, czy chce wypłatę jednorazową lub w ratach. Wypłata jednorazowa lub pierwsza rata powinna być dokonana w ciągu 14 dni od złożenia wniosku o wypłatę, chyba że osoba uprawniona wyrazi życzenie terminu późniejszego.
  • Wypłata środków z IKE podlega opodatkowaniu podatkiem od dochodów kapitałowych w wysokości 19%.
  • Środki zgromadzone na IKE są zwolnione z podatku od spadków i darowizn w przypadku wypłaty po śmierci oszczędzającego.

Osoba korzystająca z IKE może wypłacić zgromadzone środki w wybranym przez siebie momencie. Oszczędzający decyduje także o formie wypłacania pieniędzy - ratalnie lub jednorazowo w całości. Aby uzyskać zbudowany kapitał, wystarczy złożyć wniosek w danej instytucji finansowej. Przedtem trzeba także podać danej instytucji finansowej, której usługi wybrano, o urzędzie skarbowym właściwym dla beneficjenta, a jeśli ma on mniej niż 60 lat, pozytywną decyzję organu rentowego dotyczącą prawa do emerytury. Należy przy tym pamiętać, że przy po dokonaniu wypłaty nie ma możliwości ponownego założenia Indywidualnego Konta Emerytalnego.


  1. Dz.U. z 2011 r. nr 75, poz. 398

Często zadawane pytania

Czym różni się IKE od IKZE?
Zarówno IKE (Indywidualne Konto Emerytalne), jak i IKZE (Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego) to dobrowolne formy oszczędzania na emeryturę w III filarze, oferujące korzyści podatkowe. Główna różnica leży w rodzaju ulgi: wpłaty na IKZE można odliczyć od dochodu w rocznym PIT (ulga na bieżąco), ale wypłata środków (poza pewnymi wyjątkami) jest opodatkowana 10% ryczałtem. W IKE nie ma ulgi bieżącej, ale zyski kapitałowe i wypłata na emeryturę są zwolnione z podatku Belki (19%). Limity rocznych wpłat są różne dla IKE i IKZE. Można posiadać oba konta jednocześnie.
Czy mogę mieć IKE pracując na etacie lub prowadząc działalność?
Tak, posiadanie IKE jest całkowicie niezależne od Twojej sytuacji zawodowej. Możesz pracować na etacie, prowadzić działalność gospodarczą, być na emeryturze, a nawet być osobą bezrobotną i nadal oszczędzać w ramach IKE, o ile spełniasz podstawowe kryteria.
Czy mogę zawiesić wpłaty na IKE, jeśli mam przejściowe trudności finansowe?
Tak, wpłaty na IKE są dobrowolne. Nie musisz wpłacać środków co roku ani regularnie. Możesz w dowolnym momencie przerwać wpłacanie, a następnie wznowić je w przyszłości, pamiętając jedynie o rocznym limicie wpłat. Nie ma potrzeby formalnego "zawieszania" konta IKE – po prostu przestajesz dokonywać wpłat.
Jak mogę przenieść środki z IKE w jednej instytucji do innej?
Możesz dokonać tzw. wypłaty transferowej, przenosząc całość środków zgromadzonych na IKE do innej instytucji prowadzącej IKE (np. z banku do domu maklerskiego). W tym celu składasz dyspozycję wypłaty transferowej w instytucji, w której aktualnie masz IKE, oraz podpisujesz umowę o prowadzenie IKE z nową instytucją, informując ją o transferze. Proces jest zazwyczaj bezpłatny, choć warto sprawdzić tabelę opłat i prowizji obu instytucji.
Jak wygląda dziedziczenie środków z IKE? Czy spadkobiercy płacą podatek?
Środki na IKE podlegają dziedziczeniu. Możesz wskazać osoby uposażone w umowie o prowadzenie IKE. Jeśli tego nie zrobisz, środki dziedziczą spadkobiercy ustawowi. Co ważne, wypłata środków z IKE przez osoby uposażone lub spadkobierców jest zwolniona z podatku od spadków i darowizn oraz z podatku Belki (19%), niezależnie od wieku oszczędzającego w chwili śmierci. Osoba dziedzicząca może zdecydować o jednorazowej wypłacie środków lub przelaniu ich na swoje własne IKE, IKZE lub PPE (jeśli posiada).
Czy można mieć jednocześnie IKE i PPE (Pracowniczy Program Emerytalny)?
Tak, można jednocześnie oszczędzać w ramach IKE i być uczestnikiem PPE tworzonego przez pracodawcę. Są to niezależne formy oszczędzania. Co więcej, możliwy jest transfer środków z PPE na IKE po zakończeniu stosunku pracy u pracodawcy prowadzącego PPE, jeśli regulamin PPE na to pozwala.
Czy prowadząc IKE mogę starać się o kredyt hipoteczny?
Posiadanie IKE i gromadzone na nim oszczędności generalnie nie mają bezpośredniego wpływu na zdolność kredytową przy staraniu się o kredyt hipoteczny w takim sensie, jak np. dochody z pracy czy działalności. Jednak regularne oszczędzanie i budowanie kapitału może być pozytywnie postrzegane przez bank jako przejaw odpowiedzialności finansowej. Środki na IKE nie są jednak traktowane jako wkład własny (chyba że zostaną wcześniej wypłacone, co wiąże się z utratą ulg podatkowych). Sprawdź warunki w rankingu kredytów hipotecznych.
Czy jest jakaś minimalna kwota wpłaty na IKE?
Przepisy ogólne nie określają minimalnej kwoty wpłaty na IKE. Jednak poszczególne instytucje finansowe prowadzące IKE mogą w swoich regulaminach lub umowach określać minimalną wysokość pierwszej lub kolejnych wpłat. Warto to sprawdzić przed podpisaniem umowy z daną instytucją. Często jednak nie ma takiego wymogu i można wpłacać dowolne kwoty, byle nie przekroczyć rocznego limitu.

Komentarze

Empty comments
Zostaw swój komentarz!
Nie znaleźliśmy żadnej opinii o tym produkcie. Pomóż innym klientom. Podziel się swoją opinią jako pierwszy.
Dodaj komentarz
Twoja ocena
5
Dodaj komentarz
Twoja ocena
5